Ukazała się pierwsza książka poświęcona pacyfikacji Szczecyna i innych wsi w rejonie Gościeradowa w powiecie kraśnickim. „Pacyfikacja wsi Szczecyn – ku pamięci i przestrodze” to zbiór wspomnień ponad 40 świadków wydarzeń sprzed 67 lat. Promocja książki odbędzie się we wtorek 17 maja o 11.00 w Gminnym Ośrodku Kultury w Gościeradowie.
Nad ranem 2 lutego 1944 roku hitlerowcy otoczyli Szczecyn i inne miejscowości m.in.: Wólkę Szczecką, Borów i Łążek Zaklikowski. Mieszkańców rozstrzeliwali, a ich domy palili. Tym, których nie zamordowali, rozkazali iść do Gościeradowa, skąd zostali wywiezieni prawdopodobnie na Majdanek lub do innych obozów, także do Niemiec.
Szacuje się, że w pacyfikacji zginęło około 1250 osób, w tym co najmniej 300 dzieci. Informacje o liczbie ofiar ze Szczecyna są różne, ale lista pogrzebanych w zbiorowej mogile zawiera 221 nazwisk. Zdaniem niektórych historyków była to największa pacyfikacja ludności wiejskiej w Europie w czasie II wojny światowej.
Co roku mieszkańcy Szczecyna i okolicznych miejscowości czczą pamięć pomordowanych. Kilka lat temu, podczas takich właśnie obchodów, zrodził się pomysł spisania wspomnień żyjących świadków. „W ten sposób powstała specjalna publikacja w naszych „Wieściach Gościeradowskich”. Zainteresowanie było tak duże, że musieliśmy dodrukowywać nakład” – mówi jedna z autorek książki, jednocześnie sekretarz gminy Gościeradów Anna Potocka. Przez kilka ostatnich lat zbierano wspomnienia kolejnych świadków, którzy chcieli się nimi podzielić. „Zdarzało się bowiem, że niektórzy nie chcieli wracać do tamtych wydarzeń. Mimo upływu czasu dla nich są to wciąż zbyt bolesne wspomnienia” – tłumaczy Anna Potocka.
W sumie zebrano około 45 – jak przyznają autorzy – wstrząsających relacji. Wśród nich jest m.in. wspomnienie Winicjusza Natoniewskiego, który przed pogromem niemieckim, schował się w ziemiance pod domem. Gdy budynek zaczął się palić wyszedł prosto w ogień. Kilkuletni wówczas chłopiec uległ tak ciężkim poparzeniom na całym ciele, że spędził w szpitalu trzy lata. W 2007 roku złożył pozew o odszkodowanie od państwa niemieckiego.
Materiały do książki zbierały nauczycielki ze szkoły w Szczecynie: dyrektor Anna Gołąb-Florek, Katarzyna Łyszczarz, Patrycja Michalczyk i Joanna Wierzchowiak, poetka ze Szczcyna Krystyna Ziółkowska, pracownice Urzędu Gminy: Ewa Maziarczyk i Magdalena Majcher oraz młodzież z Zespołu Szkół w Wólce Gościeradowskiej. Całość zebrała i zredagowała Anna Potocka, a wydał ośrodek kultury przy wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie.
Książka nie jest przeznaczona do sprzedaży. „Na pewno otrzymają ją nasi bohaterowie, część przekażemy także do szkolnych bibliotek” – zapowiada Anna Potocka. Autorzy mają nadzieję, że w ten sposób przetrwa pamięć o tragicznych i mało znanych wydarzeniach ze Szczecyna i innych wsi spacyfikowanych w lutym 1944 roku.
(fot.UG Gościeradów)
Szacuje się, że w pacyfikacji zginęło około 1250 osób, w tym co najmniej 300 dzieci. Informacje o liczbie ofiar ze Szczecyna są różne, ale lista pogrzebanych w zbiorowej mogile zawiera 221 nazwisk. Zdaniem niektórych historyków była to największa pacyfikacja ludności wiejskiej w Europie w czasie II wojny światowej.
Co roku mieszkańcy Szczecyna i okolicznych miejscowości czczą pamięć pomordowanych. Kilka lat temu, podczas takich właśnie obchodów, zrodził się pomysł spisania wspomnień żyjących świadków. „W ten sposób powstała specjalna publikacja w naszych „Wieściach Gościeradowskich”. Zainteresowanie było tak duże, że musieliśmy dodrukowywać nakład” – mówi jedna z autorek książki, jednocześnie sekretarz gminy Gościeradów Anna Potocka. Przez kilka ostatnich lat zbierano wspomnienia kolejnych świadków, którzy chcieli się nimi podzielić. „Zdarzało się bowiem, że niektórzy nie chcieli wracać do tamtych wydarzeń. Mimo upływu czasu dla nich są to wciąż zbyt bolesne wspomnienia” – tłumaczy Anna Potocka.
W sumie zebrano około 45 – jak przyznają autorzy – wstrząsających relacji. Wśród nich jest m.in. wspomnienie Winicjusza Natoniewskiego, który przed pogromem niemieckim, schował się w ziemiance pod domem. Gdy budynek zaczął się palić wyszedł prosto w ogień. Kilkuletni wówczas chłopiec uległ tak ciężkim poparzeniom na całym ciele, że spędził w szpitalu trzy lata. W 2007 roku złożył pozew o odszkodowanie od państwa niemieckiego.
Książka nie jest przeznaczona do sprzedaży. „Na pewno otrzymają ją nasi bohaterowie, część przekażemy także do szkolnych bibliotek” – zapowiada Anna Potocka. Autorzy mają nadzieję, że w ten sposób przetrwa pamięć o tragicznych i mało znanych wydarzeniach ze Szczecyna i innych wsi spacyfikowanych w lutym 1944 roku.
(fot.UG Gościeradów)
